Toepassen van grond (PFAS en standaardstoffen) – regels en melden

Ga je aan de slag met grond of bagger(specie), het zogenoemde ‘toepassen van grond’? En doe je dat in één van de ODRU-gemeenten in de regio Utrecht? Dan is het belangrijk om de bodemkwaliteitskaarten te bekijken en op de hoogte te zijn van de regels. Ook vertellen we hier meer over PFAS, standaardstoffen en hoe je toepassing grond kunt melden.

Inhoud:

Regels voor het toepassen van grond ivm PFAS en standaardstoffen.
 

Schadelijke stoffen

Ga je grond of bagger gebruiken, bijvoorbeeld voor het bouwen van wegen, of bij ophogingen of dempingen? Dan kunnen er stoffen in de bodem komen die schadelijk zijn voor de volksgezondheid. We hebben het dan over ‘standaardstoffen’ en PFAS. Hieronder leggen we eerst uit wat dit voor stoffen zijn en waarom ze schadelijk kunnen zijn.

Wat zijn standaardstoffen?

Onderzoekers kunnen nagaan hoeveel ‘standaardstoffen’ in de bodem, grond of baggerspecie zitten. Het gaat dan om de hoeveelheid cadmium, koper, kwik, lood, nikkel, zink, barium, kobalt, molybdeen, PAK (10), minerale olie, PCB (7), arseen en chroom. Worden de normen die hiervoor gesteld zijn overschreden, dan heeft dat gevolgen voor hoe die bodem, grond of baggerspecie mag worden gebruikt.

Wat zijn PFAS?

Bij bodem-, grond- of baggeronderzoek kunnen ook PFAS worden aangetroffen. PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn stoffen die door de mens worden gemaakt en in veel producten zijn verwerkt, zoals koekenpannen en pizzadozen. PFAS zijn slecht afbreekbaar en schadelijk op het moment dat ze in het milieu (bijvoorbeeld in de bodem) terechtkomen. In heel Nederland worden verhoogde PFAS-gehalten in de bodem aangetroffen.

Bodemkwaliteitskaart

Zowel voor de standaardstoffen als voor PFAS is een bodemkwaliteitskaart opgesteld die bestaat uit kaartlagen met elk een eigen functie. Deze nieuwe bodemkwaliteitskaart is geldig voor alle 15 ODRU-gemeenten. Hieronder wordt de functie van de meest gebruikte kaartlagen uitgelegd.

Ontgravingskaart

Een ontgravingskaart kun je gebruiken om de kwaliteit van de grond aan te tonen. Op deze kaart is namelijk per zone de grondkwaliteit aangegeven die je kunt verwachten als je in bodem gaat graven (ontgravingskwaliteit). Er zijn ontgravingskaarten voor de bovengrond (0 – 0,5 m -mv) en voor de ondergrond (0,5 – 2 m -mv) opgesteld.

Standaardstoffen

Ontgravingskaart standaardstoffen bovengrond

Ontgravingskaart standaardstoffen ondergrond

Tip: Klik rechts op ‘Ontgravingskaart’ voor de legenda

PFAS

Ontgravingskaart PFAS bovengrond

Ontgravingskaart PFAS ondergrond

Toepassingskaart

Op de toepassingskaart is per zone aangegeven aan welke kwaliteit de grond die je wilt toepassen minimaal moet voldoen (toepassingswaarde).
Let op: Voor het toepassen van grond op zogenoemde ‘risicogevoelige bodemfuncties’ gelden strengere regels, bijvoorbeeld voor plaatsen waar kinderen spelen en voor tuinen. Lees meer in paragraaf 5.2.2 van de Nota bodembeheer werkgebied ODRU (pdf 5,8mb).

Standaardstoffen – grond afkomstig uit ODRU-gemeente

Gebiedsspecifieke toepassingskaart standaardstoffen bovengrond

Gebiedsspecifieke toepassingskaart standaardstoffen ondergrond

Tip: Klik rechts op ‘Gebiedsspecifieke toepassingskaart’ voor de legenda

Standaardstoffen – grond afkomstig uit andere gemeente

Generieke toepassingskaart standaardstoffen bovengrond

Generieke toepassingskaart standaardstoffen ondergrond

Tip: Klik rechts op ‘Generieke toepassingskaart’ voor de legenda

PFAS

Toepassingskaart PFAS bovengrond

Toepassingskaart PFAS ondergrond

Regels toepassen grond

Nota bodembeheer

De regels die gelden voor het toepassen van grond zijn beschreven in deel 1 van de Nota bodembeheer (pdf 5,8mb). Omdat deze Nota nogal omvangrijk is en veel technische vaktermen bevat, is er ook een meer eenvoudige samenvatting van de Nota bodembeheer (pdf 0,3mb).

Lokale regels

Voor de meeste toepassingen gelden lokale regels die de landelijke regels uit de Regeling bodemkwaliteit vervangen. Dit wordt ook wel ‘gebiedsspecifiek beleid’ genoemd. Dit beleid is in 2022 vastgesteld door alle 15 ODRU-gemeenten.

Melden toepassing grond (Melding Besluit Bodemkwaliteit)

Toepassingen van grond moet je tenminste vijf werkdagen van tevoren melden bij het landelijk Meldpunt bodemkwaliteit. Bij de melding moet je aangeven welk bewijsmiddel (milieuhygiënische verklaring) je gebruikt om de kwaliteit van de grond aan te tonen. Voor grond uit één van de ODRU-gemeenten kun je hiervoor de ontgravingskaarten gebruiken. Ook moet je het vragenvormulier invullen en bij de melding voegen. Onze dienst toetst vervolgens of je voorgenomen toepassing voldoet aan de regels uit de Regeling bodemkwaliteit en het gebiedsspecifieke beleid.

Stap 1: Vragenformulier invullen

Vul het formulier in. De antwoorden hebben we nodig om je voorgenomen toepassing te toetsen aan de regels voor het specifieke gebied. Uit het formulier komt een PDF. Voeg die toe als bijlage bij je melding (stap 2).  

 

Stap 2: Toepassing grond of baggerspecie melden

Meld je toepassing van grond of baggerspecie bij het Meldpunt bodemkwaliteit. Dit heet ook wel een Melding Besluit Bodemkwaliteit of BBK-melding.

Dit moet je toevoegen als bijlagen:

  • De PDF die je met het formulier (stap 1) hebt gemaakt.
  • Maak je geen gebruik van de ontgravingskaarten, bijvoorbeeld omdat de grond niet afkomstig is uit het ODRU-gebied? Voeg dan ook een bewijsmiddel (milieuhygiënische verklaring) toe als bijlage bij je melding. Bijvoorbeeld een partijkeuringsrapport.

Wat gebeurt er na je melding?

Na je melding controleert de ODRU of je toepassing van grond of baggerspecie aan de regels voldoet. Je ontvangt dan een bericht van ons.