Zonnepanelen om energie te besparen

Energielabel C

Vanaf 1 januari 2023 moeten kantoorgebouwen minimaal voldoen aan de energielabel C-verplichting. Hier lees je wat dit betekent voor jouw bedrijf.

Waarom hebben bedrijven een energielabel C-verplichting?

De energielabel-verplichtingen komen voort uit een Europese richtlijn die EU-landen verplicht maatregelen te nemen om de energieprestatie van gebouwen te verbeteren (de Energy Performance of Buildings Directive). Om aan de richtlijn te voldoen zijn regels opgenomen in de Woningwet, het Bouwbesluit, het Besluit bouwwerken leefomgeving en de Regeling energieprestatie gebouwen.

Wanneer heeft je kantoor een energielabel C-verplichting?

  • Het kantoor heeft een oppervlak groter dan 100 m2.
  • De gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties beslaat 50% of meer van het totale oppervlakte.
  • Het is geen rijks-, provinciaal of gemeentelijk monument.
  • Het pand wordt niet binnen 2 jaar gesloopt, getransformeerd of onteigend.

Voldoet het kantoor aan de bovenstaande voorwaarden, dan moet het per 1 januari 2023 zijn voorzien van een geldig energielabel, met als minimaal niveau energielabel C.

Wat als mijn pand niet voldoet aan de eisen?

Dan mag het per 1 januari 2023 niet meer als kantoor worden gebruikt. In opdracht van de gemeenten zullen de toezichthouders van de Omgevingsdienst regio Utrecht hier actief op controleren.

Hoe voldoe ik toch aan energielabel C?

Volg de 4 stappen naar energielabel C (of hoger).

Heeft je kantoor geen energielabel?

Een energielabel is 10 jaar geldig. Check hier of jouw energielabel nog geldig is.

Als je een energielabel moet aanvragen, zorg er dan voor dat je:

  • Een erkende energieadviseur vraagt om het huidige label te bepalen.
  • De adviseur vraagt welke maatregelen je moet nemen om tot label C te komen.
  • De adviseur (of aannemer) vraagt vervolgens om de terugverdientijden van de afzonderlijke maatregelen te berekenen, inclusief de onderbouwing hiervoor. De onderbouwing is nodig als onze toezichthouder bij je langskomt, want hiermee wordt bepaald of je aan de verplichtingen voldoet.

Let op!

  • Is de terugverdientijd van het totale pakket om te komen tot label C langer dan 10 jaar? Dan moet je wel alvast de maatregelen treffen die zich binnen 10 jaar terugverdienen.
  • Verbruik je meer dan 50.000 kW per jaar en/of 25.000 m³ gas per jaar, dan had je al alle energiebesparende maatregelen moeten treffen die binnen 5 jaar terug te verdienen zijn. Hier lees je meer over energiebesparing.
  • Zorg dat je altijd kunt aantonen wat het jaarlijkse energieverbruik is, aan de hand van het jaaroverzicht van de energieleverancier.

Veelgestelde vragen over energielabel C

1. Voor wie geldt de Energielabel C-verplichting?

Ben je eigenaar van een kantoor waarbij de gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties groter is dan 100m² en 50% of meer beslaat van de totale oppervlakte? Dan geldt de Energielabel C-verplichting ook voor jou. Een inrichting, maar ook een vastgoedeigenaar, kan meerdere kantoorgebouwen hebben waarvoor de verplichting geldt. Meer informatie over deze verplichting vind je terug op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

2. Voor wie geldt de Energielabel C-verplichting niet?

Energielabel C is niet nodig voor de volgende gebouwen:

  • Als de gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties (exclusief nevenfuncties) kleiner is dan 50% van de totale gebruiksoppervlakte van het gebouw.
  • De gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties en nevenfuncties daarvan in het gebouw kleiner is dan 100m2.
  • Gebouwen voor religieuze activiteiten, zoals kerken en moskeeën.
  • Vrijstaande gebouwen met een gebruiksoppervlakte tot 50 m2.
  • (agrarische) bedrijfspanden bedoeld voor opslag of bewerking (fabriekshallen).
  • Gebouwen die ten hoogste 2 jaar in gebruik zijn (zoals bouwketen, noodwinkels, noodlokalen bij scholen).
  • Recreatiewoningen die minder dan 4 maanden per jaar in gebruik zijn en een verwacht energieverbruik hebben van minder dan 25% van het verbruik bij permanent gebruik.
  • Gebouwen die geen energie gebruiken om het klimaat binnen te regelen, zoals schuren of garages.
  • Een kantoorgebouw dat wordt onteigend of aangekocht in het kader van de Onteigeningswet.
  • De maatregelen die nodig zijn om energielabel C te realiseren een terugverdientijd hebben van meer dan 10 jaar. Let op: dat moet je kunnen aantonen met een rapport dat is opgesteld door een erkend energieadviseur.
  • Beschermde monumenten volgens de Erfgoedwet of volgens een provinciale of gemeentelijke monumentenverordening. Dat wil overigens niet zeggen dat er niets gedaan kan worden aan energiebesparing. Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) staan tips en subsidiemogelijkheden voor monumentbezitters en bezitters van andere historische gebouwen om energie te besparen.

Meer informatie over de uitzonderingen vind je terug op de website van de RVO.

3. Mijn kantoorgebouw is getransformeerd naar een appartementencomplex. Geldt dit dan ook?

Nee, de Energielabel C-verplichting geldt alleen voor gebouwen met een kantoorfunctie.

4. Wat als ik per 1 januari 2023 geen energielabel C heb?

Wanneer een kantoorgebouw per 1 januari 2023 niet minimaal energielabel C heeft, dan mag het kantoor niet in gebruik genomen worden. De ODRU controleert hier op en kan handhavend optreden.

5. Mijn energielabel verloopt bijna, wat nu?

Een afgegeven energielabel is geldig voor 10 jaar. Om het kantoor per 1 januari 2023 in gebruik te mogen hebben moet er minimaal een geldig energielabel-C aanwezig zijn. Ook wanneer er een verlopen energielabel A aanwezig is, wordt er niet voldaan aan de verplichting. Er moet dan een nieuw energielabel aangevraagd worden. Let dus goed op de geldigheid van het huidige label, indien aanwezig.

6. Ik heb geen energielabel, welke stappen moet ik zetten?

  1. Vraag een maatwerkadvies aan bij een erkend energieadviseur. Een energieadviseur controleert het gebouw op een aantal kenmerken, signaleert verbetermogelijkheden en maakt een kostenberekening.
  2. Verken financiële regelingen. RVO ondersteunt het nemen van energiebesparende maatregelen met een aantal subsidies.
  3. Voer de maatregelen uit stap 1 uit.
  4. Laat een (nieuw) energielabel opstellen. Schakel opnieuw een energieadviseur in om het nieuwe label vast te stellen en te laten registreren.

Zie de website van het RVO voor meer informatie.

7. Ik weet niet of en zo ja welk energielabel mijn kantoorgebouw heeft, hoe controleer ik dit?

Op EP-online kun je controleren of en welk label er is afgegeven voor het kantoor. Dit is ook te zien op de geoviewer van het RVO.

8. Ik heb een brief ontvangen over energielabel C, klopt dat wel?

De ODRU heeft namens hun gemeenten een informatieve brief verstuurd over energielabel C naar mensen waarvan wij vermoeden dat zij de eigenaar of aandeelhouder zijn van een kantoorgebouw. Eigenaren van kantoren hoeven niet per se gevestigd te zijn op het adres van het gebouw. De brieven kunnen dus ook naar het huisadres van de eigenaar zijn gestuurd. Dit is afhankelijk hoe het in Kadaster geregistreerd staat. Door registratiefouten kan het voorkomen dat er ook brieven verstuurd zijn naar mensen voor wie de brief niet bedoeld is.

Vermoedt u dat de brief niet voor u bestemd is, maar voor uw buurman? Dan stellen wij het op prijs als je de brief aflevert bij het juiste adres. Heb je een brief ontvangen maar ben je geen eigenaar of aandeelhouden van een kantoorgebouw? Dan hoef je geen actie te ondernemen.

9. Ben ik klaar wanneer ik voldoe aan energielabel C?

Nee, het verplichten van een energielabel C voor kantoren is slechts een tussendoelstelling. In 2050 streeft het Rijk ernaar om energieneutraal te zijn. Daarom adviseren wij om verdergaande besparingsmaatregelen te overwegen en te anticiperen op toekomstige aanscherping van de normen. Het zou kunnen dat energielabel A in de toekomst verplicht gaat worden.

10. Hoe zit het met gebouwen met een combinatie van gebruiksdoelen?

Als een gebouw meerdere gebruiksdoelen heeft, denk bijvoorbeeld aan een kantoor met erboven studentenwoningen, dan zijn er verschillende opties:

Beide delen hebben een eigen, in de BAG geregistreerd, adres: Voor elk deel van het pand is dan een apart label nodig (een energielabel voor de studentenwoningen en een energielabel voor het kantoor). In de BAG moet het pand dan wel gesplitst zijn, zodat beide functies een eigen code (VBO-ID) hebben waarop een label kan worden geregistreerd. Voor het energielabel voor het kantoor moet een gecertificeerde EPA-adviseur een Energie-Index opstellen. Kijk voor meer informatie op Rijksoverheid.nl

11. Waar kan ik advies krijgen?

Neem voor een professioneel advies contact op met een erkend energieadviseur. Zij kunnen inschatten hoe energiezuinig een gebouw is. D11. Waar kan ik advies krijgen?enkt de adviseur dat een pand energiezuinig is (A t/m C)? Dan kan de adviseur een labelberekening maken, registreren en afmelden. Denkt de adviseur dat het pand niet energiezuinig is (D t/m G), maak dan afspraken om tot een energielabel C of beter te komen. Hier vind je een overzicht van erkende energieadviseurs. 

12. Zijn er subsidies beschikbaar?

RVO ondersteunt het nemen van energiebesparende maatregelen met een aantal subsidies. Kijk hier voor meer informatie. 

13. De terugverdientijd is onderzocht en langer dan tien jaar. Hoef ik nu niet te voldoen aan de energielabel C-verplichting?

De energielabel C-verplichting bevat een hardheidsclausule waarmee wordt voorkomen dat er in specifieke gevallen onredelijk hoge investeringen worden gevraagd. De ODRU moet in opdracht van de gemeente kunnen beoordelen of de terugverdientijd om te komen tot label C inderdaad langer dan tien jaar is. Daarom moet je door een erkende energieadviseur een rapport laten maken waar dit in staat. Hier vind je een overzicht met erkende energieadviseurs. Aan zo’n rapport zitten wel een aantal voorwaarden:

  • Er moet duidelijk omschreven worden wat de kosten per maatregel zijn om tot energielabel C te komen.
  • Er moet omschreven worden welke maatregelen aanvullend kunnen worden genomen met de bijbehorende kosten om tot een beter energielabel te komen.
  • Het moet duidelijk zijn wat de terugverdientijd per maatregel is.
  • Het moet duidelijk zijn welke maatregelen zijn bekeken en wat de investeringen en besparingen zijn. Wil je aantonen dat je niet kunt voldoen aan de energielabel C omdat de terugverdientijd langer dan tien jaar is, dan moet dit goed onderbouwd zijn.
  • Een aantal maatregelen zijn vaak snel terug te verdienen, denk hierbij bijvoorbeeld aan spouwisolatie, dakisolatie binnen en zonnepanelen. Onderbouw goed waarom deze maatregelen in jouw geval toch niet aantrekkelijk / mogelijk zijn.
  • Als de terugverdientijd van de maatregelen langer dan tien jaar is vervalt de energielabel C-verplichting. Wij verwachten dat je de maatregelen die een kortere terugverdientijd hebben wel alsnog treft. Dit omdat het verstandig is voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.

Wil je meer weten over de hardheidsclausule Energielabel C (maatregelen met terugverdientijd van 10+ jaar). Kijk dan op de site van Informatiepunt Leefomgeving onder het kopje Uitzonderingssituaties. Hier is eind 2022 meer informatie toegevoegd over de rekenmethode, referentie situatie en de geldigheidsduur van de harheidsclausule.

14. Moeten kantoren in een beschermd stadsgezicht ook voldoen aan de Energielabel C-verplichting voor kantoren?

Ja. Zolang het betreffende kantoor geen onderdeel is van een erkend monument, geldt dat vanaf 1 januari 2023 voldaan moet worden aan de Energielabel C-verplichting voor kantoren.

15. Moeten we voor de oppervlakte van een kantoor en de label C-verplichting ook de keuken en de toiletten meerekenen?

Dat ligt eraan. Als de oppervlakte van de kantoorruimte minder dan 50% is van het bedrijf, dan niet. Als de oppervlakte van het kantoorgebouw meer dan 100m² is, dan moeten de toiletten en keuken wel meegerekend worden.

In juridische woorden: Het antwoord van de vraag hangt ervan af voor welke uitzondering uit artikel 3.87 Bbl u de berekening gebruikt. Voor de uitzondering uit lid 3, oppervlakte > 100 m², moeten ze wel meenomen worden. Als het gaat op de uitzondering uit lid 2, de 50% gebruiksoppervlakte, dan worden deze nevengebruiksfuncties buiten beschouwing gelaten. Dit komt door de gebruikte definitie in de verschillende uitzonderingen. Bij lid 3 wordt gesproken over kantoorfunctie en nevengebruiksfuncties. Bij lid 2 alleen over kantoorfuncties.